15 listopada obchodzimy Święto Nauki Wrocławskiej – datę upamiętniającą pierwszy oficjalny polski wykład akademicki wygłoszony we Wrocławiu po II wojnie światowej. Tego dnia, w 1945 roku, na Politechnice Wrocławskiej prof. Kazimierz Idaszewski, wybitny elektrotechnik i profesor Politechniki Lwowskiej, o godz. 9.30 w sali 305 przedstawił pierwsze w powojennym Wrocławiu wystąpienie akademickie w języku polskim. Wydarzenie to symbolicznie zainaugurowało działalność Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu.

Warto jednak przypomnieć, że pierwszy naukowy wykład w języku polskim we Wrocławiu wygłosił 6 września 1945 r. prof. Ludwik Hirszfeld.

Światowej sławy lekarz immunolog i bakteriolog, twórca wrocławskiej medycyny akademickiej, zebrał w Zakładzie Mikrobiologii przy dzisiejszej ul. Chałubińskiego (dawniej Robert Koch Strasse) grupę młodych ludzi – członków Straży Akademickiej, wkrótce przyszłych studentów medycyny. Mówił o najnowszych kierunkach badań bakteriologicznych, przekonany, że powojenna młodzież jest „spragniona nauki i wiedzy”.

Choć uczelnie formalnie zaczęły istnieć dopiero 19 września 1945 r., a uroczysta inauguracja Uniwersytetu i Politechniki odbyła się w czerwcu 1946 r., to właśnie wystąpienie Hirszfelda uznaje się za pierwszy powojenny wykład o charakterze akademickim we Wrocławiu.

Warto zatem, obchodząc Święto Nauki Wrocławskiej, pamiętać zarówno o oficjalnym wykładzie inauguracyjnym prof. Idaszewskiego z 15 listopada 1945 r., jak i o wcześniejszym, pionierskim wystąpieniu prof. Hirszfelda, które stało się fundamentem odradzającego się wrocławskiego środowiska akademickiego.

Fot. Henryk Poniewierski, zbiory Muzeum Politechniki Wrocławskiej