Laboratorium NeoLek – Doświadczalnej Onkologii i Innowacyjnych Technologii, wywodzi się z Zakładu Onkologii Doświadczalnej Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda, PAN we Wrocławiu. W zakładzie tym zespól prof. Czesława Radzikowskiego prowadził, od 1969 roku, badania nad substancjami o potencjalnej aktywności przeciwnowotworowej, czego efektem jest szereg, zasługujących na podkreślenie, osiągnieć naukowych.
- wyselekcjonowanie preparatów o potencjalnej aktywności przeciwnowotworowej w tym: wprowadzenie oryginalnego leku (Ledakrin) oraz rekomendowanie preparatów z grupy bromowych pochodnych ifosfamidu oraz imidazoakrydynonów, zsyntetyzowanych w Zakładzie Technologii Leków i Biochemii Politechniki Gdańskiej, do międzynarodowego programu badań przedklinicznych. Preparat o symbolu CBM-4A (racemiczny chlorobromofosfamid) został zakwalifikowany do I/II fazy badań klinicznych przez komisję działającą w ramach Cancer Research Campaign w Wielkiej Brytanii;
- opracowanie modeli przeszczepialnych nowotworów myszy; organizacja Ośrodka Hodowli Myszy Instytutu oraz Banku Linii Nowotworowych zwierzęcych i ludzkich;
- identyfikacja antygenu ML (mammary leukemia) na powierzchni komórek białaczkowych; wykazanie ilościowego zróżnicowania w ekspresji antygenów kompleksu H-2 i antygenów białaczkowych, wskazujących na istotną zależność między ekspresją antygenów nowotworoweych (TAA) a utratą niektórych swoistości z kompleksu H-2; wykazanie różnic w ekspresji antygenów powierzchniowych (TF, Tn, sjaloLea) oraz profilu glikozylacyjnego glikoprotein i glikolipidów związanych z fenotypem nowotworowym; wprowadzenie modelu ksenoprzeszczepów ludzkich nowotworów do myszy bezgrasiczych;
- udział w badaniach przedklinicznych w dziedzinie chemioterapii przeciwnowotworowej w Programie Rządowym “Zwalczanie chorób nowotworowych” koordynowanym przez Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie oraz w wieloośrodkowych badaniach pt. “Synteza, badania przedkliniczne oraz opracowanie technologii produkcji związków i leków o działaniu przeciwnowotworowym”.
Jednym z pomysłodawców stworzenia Laboratorium NeoLek był pierwszy kierownik Zakładu Onkologii Doświadczalnej – doc. dr hab. Adam Opolski (1955-2005). Zapleczem dla NeoLeku stały się dwa laboratoria tego zakładu – Laboratorium Doświadczalnej Terapii Przeciwnowotworowej (badania aktywności biologicznej preparatów in vitro oraz in vivo) oraz Laboratorium Chemii Biomedycznej (oznaczenie poziomu leków omega repliki oraz ich metabolitów, biotransformację leków oraz innowacyjne technologie).
4 marca 2016 r. Biuro do Spraw Substancji Chemicznych podjęło decyzję o przyznaniu Instytutowi Immunologii i Terapii Doświadczalnej Certyfikatu Dobrej Praktyki Laboratoryjnej w zakresie badań in vitro cytotoksyczności podstawowej oraz analiz chemicznych.