Między człowiekiem a małpą – IITD PAN współtwórcą pionierskiej bazy twarzy

Zespół badawczy z Centrum Badań nad Ewolucją Języka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, we współpracy z partnerami z Polski – Zakładem Antropologii IITD PAN i AWF we Wrocławiu – a także z Hiszpanii (Universidad de Las Palmas de Gran Canaria), stworzył ApeFD (Apemen Faces Database) – unikalną kolekcję fotorealistycznych wizerunków twarzy inspirowanych wyglądem dawnych homininów.

Baza zawiera 620 obrazów przedstawiających 31 modeli twarzy, które łączą cechy współczesnych ludzi i ich przodków. Każda twarz została wzbogacona o dane morfometryczne i oceny percepcyjne (np. groźność, towarzyskość, wiek, zdrowie). To narzędzie umożliwia badania nad tym, jak postrzegamy innych – także wtedy, gdy twarze wykraczają poza znany nam zakres ludzkiej zmienności.

Obrazy powstały dzięki połączeniu sztucznej inteligencji i ręcznej obróbki graficznej – zespół wykorzystał nowoczesne modele AI oraz setki godzin pracy artystycznej, by uzyskać realistyczne i spójne wizualizacje.

ApeFD wypełnia ważną lukę badawczą: pozwala prowadzić eksperymenty psychologiczne i neurobiologiczne bez użycia prawdziwych wizerunków ludzi. Znajduje też zastosowanie poza nauką – w projektowaniu, grach i filmie.

Baza została opisana w prestiżowym czasopiśmie „Scientific Data” (IF 6,9, 140 pkt MNiSW):

https://www.nature.com/articles/s41597-025-05813-z

Ze strony IITD PAN za badania odpowiada dr hab. Dariusz Danel. Są one realizowane w ramach projektu NCN OPUS 25 pt. „Twardówka człowieka: rola zabarwienia i kontrastu w postrzeganiu oczu innych”, prowadzonego w konsorcjum z UMK w Toruniu (lider). Kierownikiem projektu jest dr hab. Sławomir Wacewicz. Środki przyznane na realizację grantu wynoszą 1 181 305 zł, z czego dla IITD PAN przypada 581 153 zł.

Informacja o badaniach ukazała się także w Forum Akademickim:

https://forumakademickie.pl/miedzy-ludzmi-a-malpami-nowa-baza-twarzy/

Źródło grafiki: Scientific Data