Negatywne doświadczenia z dzieciństwa mogą pozostawiać ślady nie tylko w psychice dorosłych, lecz także – jak pokazują najnowsze badania – w biologii kolejnych pokoleń. Zespół naukowców kierowany przez dr. Ali Jawaida z Łukasiewicz – PORT odkrył, że trauma przeżyta przez kobietę w dzieciństwie wpływa na skład jej mleka po porodzie.
Wyniki badań zostały opublikowane w prestiżowym neurobiologicznym czasopiśmie Translational Psychiatry (IF 6,2, 100 pkt MNiSW). Wśród współautorów znalazła się dr Anna Apanasewicz-Grzegorczyk z Zakładu Antropologii IITD PAN, która współdzieli pozycję pierwszego autora z mgr Weroniką Tomaszewską (Łukasiewicz – PORT).
W badaniu analizowano próbki mleka od ponad 100 matek karmiących piersią, porównując kobiety z różnym poziomem negatywnych doświadczeń z dzieciństwa (ACE – Adverse Childhood Experiences). Okazało się, że mleko kobiet z wyższym wskaźnikiem ACE zawierało więcej określonych cząsteczek mikroRNA – regulatorów ekspresji genów wpływających m.in. na rozwój układu odpornościowego i nerwowego dziecka – oraz mniej średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, co może wpływać na wartość odżywczą mleka. Co istotne, zmiany te były powiązane z cechami temperamentu niemowląt w wieku 5 i 12 miesięcy, a korelacje te utrzymywały się nawet po uwzględnieniu czynników takich jak depresja poporodowa.
Uzyskane wyniki pokazują, że mleko kobiece to nie tylko źródło składników odżywczych, lecz także złożony nośnik sygnałów epigenetycznych, które kształtowane są przez doświadczenia życiowe matek.
Publikacja:
Tomaszewska W., Apanasewicz A., Gomółka M. et al. Differential microRNAs and metabolites in the breast milk of mothers with adverse childhood experiences. Transl Psychiatry, 2025, 15, 367