Laboratorium Wirusologii

Kierownik: dr hab. Egbert Piasecki, prof. inst. (orcid.org/0000-0003-2049-4602)

Biolog, wirusolog. Absolwent biologii molekularnej Uniwersytetu Wrocławskiego. W IITD PAN od 1981 r., najpierw w Laboratorium Wirusologii Nowotworów, później w Laboratorium Wirusologii. Tematyka badawcza obejmuje prace nad interferonami, ich indukcją in vitro i zaburzeniami w zakażeniach wirusowych, oznaczanie przeciwwirusowej aktywności preparatów i nowych związków chemicznych, badania czynników wpływających na podatność i przebieg zakażenia HIV-1. Kierownik Laboratorium Wirusologii od 2010 r., kierownik Studium Doktoranckiego IITD PAN i przewodniczący Komisji Doktorskiej Rady Naukowej Instytutu od 2011 r., zastępca kierownika WSD IPAN od 2019 r., koordynator Dolnośląskiego Festiwalu Nauki w IITD PAN od 2002 r., zastępca redaktora Postępów Higieny i Medycyny Doświadczalnej od 2002 r., wykładowca wirusologii na uczelniach Wrocławia i Częstochowy.

Adiunkci:

• dr Beata Orzechowska (orcid.org/0000-0002-5125-8947)
• dr Marta Sochocka (orcid.org/0000-0002-4073-9606)
• dr Katarzyna Zwolińska (orcid.org/0000-0002-5872-7806)

Specjaliści:

• dr Bogna Jatczak
• mgr Dominika Franz
• mgr Marta Smykała

Personel techniczny:

• Halina Markwant

Doktoranci:

• mgr inż. Michał Ochnik (orcid.org/0000-0002-9509-1544)

• Określanie podłoża immunologicznego oraz infekcyjnego choroby Alzheimera
• Badanie podstawowych reakcji wrodzonego systemu odporności takich jak wytwarzanie i aktywność cytokin, badania nieswoistych interakcji wirusów z układem odpornościowym człowieka
• Badanie aktywności biologicznej substancji pochodzenia naturalnego i związków syntetycznych, w szczególności aktywności przeciwwirusowej i immunomodulacyjnej
• Wykrywanie wirusów, dla których brak standardowej diagnostyki, w materiałach biologicznych metodami biologii molekularnej
• Określanie genetycznego i immunologicznego tła infekcji wirusowych (głównie HIV, HCV)

• Rosnące zainteresowanie wykorzystaniem VSV (Vesicular Stomatitis Virus) w terapii chorób nowotworowych wymaga dokładnego określenia bezpieczeństwa stosowania tego wirusa u ludzi. Dlatego kluczowym było zidentyfikowanie populacji leukocytów ulegających zakażeniu tym wirusem w przypadku podania dożylnego. Populacjami leukocytów wrażliwymi na zakażenie VSV okazały się monocyty i komórki dendrytyczne. Wykazano, że replikacja wirusa powodowała apoptozę monocytów oraz różnicowanie do komórek dendrytycznych.
• Poziom nieswoistej odpowiedzi immunologicznej leukocytów krwi obwodowej (PBLs) pacjentów z chorobą Alzheimera (AD) koreluje z klinicznym nasileniem choroby oraz zwiększonym wytwarzaniem cytokin pro- i antyzapalnych. Jest on także skorelowany z płcią chorego. Doustna suplementacja kompleksem polipeptydów bogatych w prolinę (PRP) wzmacnia odpowiedź immunologiczną PBLs oraz zmniejsza wytwarzanie cytokin pro- i antyzapalnych. Wskazuje to na PRP jako potencjalny preparat przyszłych terapii immunomodulacyjnych w AD.
• Badania nad ekstraktem z korzenia Scutellaria baicalensis Georgi (SBE) wykazały, że aktywny flawon – Bajkalina, wpływa na różne szlaki sygnałowe w białaczkowych liniach komórkowych z różnymi translokacjami. Wykazano, że Bajkalina zmniejsza proliferację, aktywuje wewnętrzną ścieżkę apoptozy i hamuje fosforylację kinazy syntazy glikogenu-3β (GSK-3β) prowadząc do zwiększonej ekspresji cyklinozależnego inhibitora kinazy p27Kip1. Najbardziej wrażliwe na leczenie były linie komórkowe z rearanżacjami genów MLL i PBX1.

• Prowadzenie hodowli komórkowych
• Hodowla i namnażanie wirusów ludzkich i zwierzęcych
• Mianowanie wirusów (TCID, PFU)
• Oznaczanie cytokin
• Biologia molekularna (PCR, RT-PCR, ekspresja genów, polimorfizmy)
• Testy ELISA oraz testy luminescencyjne
• Barwienia (immunocytochemia, immunofluorescencja)
• Western-blot
• Cytometria przepływowa

• Inkubatory
• Komory laminarne BSL-2
• Czytnik Dynatech 5000
• Cytospin
• Mikroskop fluorescencyjny
• Zamrażarka -80°C
• Aparaty do PCR
• Komora do wizualizacji żeli
• Zestawy do elektroforezy i blottingu

• Grant KNOW (105/2016/KNOW/IITD) (2016-2018) Znaczenie przewlekłej paradontozy w rozwoju zaburzeń poznawczych i choroby Alzheimera. Rola czynników zakaźnych oraz ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej. Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący (KNOW), Konsorcjum Wrocławskie Centrum Biotechnologii. Kierownik projektu: Dr Marta Sochocka
• Grant KNOW (519-1-4-2-447/2017); „Następstwa immunologiczne zakażenia ludzkich leukocytów krwi obwodowej wirusem pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej (VSV) in vitro”, Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący (KNOW), Konsorcjum Wrocławskie Centrum Biotechnologii. Kierownik projektu: Dr Beata Orzechowska
• Grant KNOW (519-1-4-6-447/2018); „Krążące we krwi komórki nowotworowe i sferoidy w płynie otrzewnowym jako cel dla wirusa onkolitycznego VSV (Vesicular Stomatitis Virus) w terapii raka jajnika” Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący (KNOW), Konsorcjum Wrocławskie Centrum Biotechnologii. Kierownik projektu: Dr Beata Orzechowska
• Grant FNRD.C200.15.003; GR8/F/2015 (2015-2020); „Aktywność proapoptotyczna zespołu flawonów izolowanych z tarczycy bajkalskiej (Scutellaria baicalensis) oraz zastosowanie onkolitycznych właściwości vesicular stomatitis virus -VSV, jako nowe możliwości terapii ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL) u dzieci (badania ex vivo)”; Fundacja na Ratunek Dzieciom z Choroba Nowotworową.
• Testy aktywności wirusobójczej powłok malarskich dla Centrum Badawczo-Produkcyjne, „Alcor” Sp. z o.o., Ul. Kępska 12, 45-130 Opole; w ramach grantu NCBiR POIR.01.01.01-00-0636/20 „Opracowanie powłok malarskich przerywających transmisję wirusów za pośrednictwem przedmiotów i powierzchni stałych”

• Hachiya Naomi, Sochocka Marta, Brzecka Anna, Shimizu Takuto, Gąsiorowski Kazimierz, Szczechowiak Katarzyna, Leszek Jerzy. Nuclear Envelope and Nuclear Pore Complexes in Neurodegenerative Diseases – New Perspectives for Therapeutic Interventions. Molecular Neurobiology; 2021 Mar;58(3):983-995 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33067781/)
• Zabłocka Agnieszka, Kazana Wioletta, Sochocka Marta, Stańczykiewicz Bartosz, Janusz Maria, Leszek Jerzy, Orzechowska Beata. Inverse Correlation Between Alzheimer’s Disease and Cancer: Short Overview. Molecular Neurobiology 2021 Dec;58(12):6335-6349. (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34523079/)
• Długosz Olga, Sochocka Marta, Ochnik Michał, Banach Marcin: Metal and bimetallic nanoparticles: Flow synthesis, bioactivity and toxicity. Journal of Colloid and Interface Science, 2021; 586: 807-818 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33198985)
• Graczyk Filip, Orzechowska Beata, Franz Dominika, Strzemski Maciej, Verpoorte Robert, Załuski Daniel: The intractum from the Eleutherococcus senticosus fruits affects the innate immunity in human leukocytes: From the ethnomedicinal use to contemporary evidence – based research. Journal of Ethnopharmacology, 2021; 268: 113636 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33271247)
• Piasecki Egbert: SARS-CoV-2: Remarks on the COVID-19 pandemic. Archivum Immunologiae et Therapiae Experimentalis, 2020; 68: 35 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33185755)
• Orzechowska Beata U., Wróbel Grażyna, Turlej Eliza, Jatczak Bogna, Sochocka Marta, Chaber Radosław: Antitumor effect of baicalin from the Scutellaria baicalensis radix extract in B-acute lymphoblastic leukemia with different chromosomal rearrangements. Int. Immunopharmacology, 2020; 79: 106114 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31881375)
• Kazana Wioletta, Mitkiewicz Małgorzata, Ochnik Michał, Sochocka Marta, Zambrowicz Aleksandra, Piechowiak Grażyna, Macała Józefa, Miernikiewicz Paulina, Zabłocka Agnieszka. Yolkin isolated from hen egg yolk as a natural immunoregulator, activating innate immune response in BMDM macrophages. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2020; 15;2020:5731021. (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32509146/)
• Sochocka Marta, Sobczyński Maciej, Ochnik Michał, Zwolińska Katarzyna, Leszek Jerzy: Hampering herpesviruses HHV-1 and HHV-2 infection by extract of Ginkgo biloba (EGb) and its phytochemical constituents. Frontiers in Microbiology, 2019; 10: 2367 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31681227)
• Sochocka Marta, Ochnik Michał, Sobczyński Maciej, Siemieniec Iwona, Orzechowska Beata, Naporowski Piotr, Leszek Jerzy: New therapeutic targeting of Alzheimer’s disease with the potential use of proline-rich polypeptide complex to modulate an innate immune response – preliminary study. J. Neuroinflammation 2019; 16: 137 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31277647)
• Tomczyk Tomasz, Wróbel Grażyna, Chaber Radosław, Siemieniec Iwona, Piasecki Egbert, Krzystek-Korpacka Małgorzata, Orzechowska Beata U.: Immune consequences of in vitro infection of human peripheral blood leukocytes with vesicular stomatitis virus (VSV). J. Innate Immunity, 2018; 10: 131-144 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29306950)
• Sochocka Marta, Sobczyński Maciej, Sender-Janeczek Aleksandra, Zwolińska Katarzyna, Błachowicz Olga, Tomczyk Tomasz, Ziętek Marek, Leszek Jerzy: Association between periodontal health status and cognitive abilities. The role of cytokine profile and systemic inflammation. Curr. Alzheimer Res., 2017; 14: 978-990 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28317488)
• Sochocka Marta, Zwolińska Katarzyna, Leszek Jerzy: The infectious etiology of Alzheimer’s disease. Curr. Neuropharmacol., 2017; 15: 996-1009 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28294067)
• Orzechowska Beata U., Jędryka Marcin, Zwolińska Katarzyna, Matkowski Rafał: VSV based virotherapy in ovarian cancer: the past, the present and …future? J. Cancer, 2017; 8: 2369-2383 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28819441)
• Zwolińska Katarzyna, Błachowicz Olga, Tomczyk Tomasz, Knysz Brygida, Gąsiorowski Jacek, Zalewska Małgorzata, Orzechowska Beata U., Sochocka Marta, Piasecki Egbert: The effect of killer cell immunoglobulin-like receptor (KIR) genes on susceptibility to HIV-1 infection in the Polish population. Immunogenetics, 2016; 68: 327-337 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26888639)
• Orzechowska Beata U., Kukowska-Latallo Jolanta F., Coulter Alexa D., Szabo Zsuzsanna, Gamian Andrzej, Myc Andrzej: Nanoemulsion-based mucosal adjuvant induces apoptosis in human epithelial cells. Vaccine, 2015; 33: 2289-2296 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25817825)
• Zwolińska Katarzyna, Knysz Brygida, Gąsiorowski Jacek, Pazgan-Simon Monika, Gładysz Andrzej, Sobczyński Maciej, Piasecki Egbert: Frequency of human endogenous retroviral sequences (HERV) K113 and K115 in the Polish population, and their effect on HIV infection. PLoS One, 2013; 8: e77820 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24204983)