Laboratorium Immunologii Tkankowej CM IITD PAN



Cennik usług Laboratorium Immunologii Tkankowej (obowiązuje od 01.05.2023 r.)


Badania diagnostyczne prowadzone w Laboratorium Immunologii Tkankowej CM IITD:

  1. Pakiet badań dla celów transplantacji obejmujący:
  • typowanie antygenów zgodności tkankowej (HLA) klasy I i II  (badanie na poziomie DNA: niska, pośrednia lub wysoka rozdzielczość);
  • próby krzyżowe między dawcą a biorcą przeszczepu;
  • określanie poziomu przeciwciał anty-HLA przez badanie panelowej reaktywności (PRA-CDC);
  • identyfikacja przeciwciał anty-HLA klasy I i II (Luminex);
  •  oznaczanie specyficzności przeciwciał anty-HLA klasy I i II (Luminex);
  • genotypowanie receptorów KIR;
  1. Typowanie antygenów HLA w celu określenia predyspozycji genetycznejw różnego rodzaju chorobach o podłożu autoimmunologicznym:
  • HLA-B27 – diagnostyka zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa(ZZSK), zapalenia błony naczyniowej oka, określenie predyspozycji genetycznej i ewentualnej manifestacji klinicznej w reaktywnych zapaleniach stawów (w tym zespół Reitera), artropatii łuszczycowej, nawracającym zapaleniu tęczówki;
  • HLA-C*06 – określenie podłoża genetycznego łuszczycy typu I;
  • HLA-DRB1*15 – diagnostyka zapalenia błony naczyniowej oka;
  • HLA-DRB1(*01, *04) – diagnostyka i prognozowanie przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów;
  • HLA-DQB1*(DQ2/DQ8) – diagnostyka celiakii (choroba trzewna);
  1. Typowanie antygenów HLAi receptorów KIR oraz określanie poziomu przeciwciał anty-HLA wdiagnozowaniu podłoża niepłodności i nawracających samoistnych poronień.

Laboratorium Immunologii Tkankowej od 1977 roku współpracuje z Regionalnymi Ośrodkami Transplantacyjnymi, stacjami dializ oraz w ramach Poltransplantu z Krajową Listą Oczekujących na Przeszczepienie Narządu. Wykonujemy również badania dla potrzeb transplantacji kończyn dla Pododdziału Replantacji Kończyn, Mikrochirurgii i Chirurgii Ręki w Trzebnicy oraz próby krzyżowe do przeszczepu płuca dla Katedry Chorób Klatki Piersiowej w Szczecinie.

Laboratorium Immunologii Tkankowej CM IITD jest zarejestrowane w KIDL – numer ewidencyjny 2454.

W 2018 roku Laboratorium Immunologii Tkankowej CM IITD uzyskało akredytację Europejskiej Federacji Immunogenetyki. Jesteśmy pierwszym w Polsce laboratorium prowadzącym działalność w zakresie transplantacji narządowych, które może poszczycić się tym wyróżnieniem.

Kontakt

Kierownik

Kierownik: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik (https://orcid.org/0000-0001-9744-0376)

W latach 90-tych opracowywała i wprowadzała do rutynowej praktyki laboratoryjnej techniki typowania antygenów zgodności tkankowej (HLA) oparte na analizie polimorficznych sekwencji DNA. Od 1999 r. jest organizatorem Warsztatów Kontroli Jakości Typowania HLA dla Krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Jest organizatorem kursów dla diagnostów specjalizujących się z laboratoryjnej immunologii medycznej i medycznej diagnostyki immunologicznej, wykładowcą podczas kursów i szkoleń dla diagnostów i lekarzy, oraz opiekunem specjalizacji.

Od 2011 r. była wielokrotnie powoływana na członka Państwowej Komisji Egzaminacyjnej w dziedzinie laboratoryjnej immunologii medycznej. Od 2015 r. jest członkiem Europejskiej Komisji Immunologii Transplantacyjnej (European Board of Transplant Immunology of the Division of Transplantation). W 2016 r. jako kierownik laboratorium wyróżniona: Qualification in Transplantation Immunology, European Specialisation in Histocompatibility and Immunogenetics – ESHI Honorary Diploma. Od 2017 r. bierze udział w pracach działającej przy Europejskiej Federacji Immunogenetyki (EFI) Komisji ds. Zewnątrzlaboratoryjnej Kontroli Jakości (EFI External Proficiency Testing Committee).

Zespół
Diagności laboratoryjni:
dr Wanda Niepiekło-Miniewska (https://orcid.org/0000-0002-3326-4059)
mgr Małgorzata Kamińska
mgr Anna Rybińska (https://orcid.org/0000-0002-5383-7440)
mgr inż. Magdalena Korytko

Pracownicy techniczni:
Anna Kornatowska

Profil badań i aktualnie realizowane zadania badawcze

Laboratorium Immunologii Tkankowej (LIT) zostało założone w 1971 r. przez prof. Henryka Mateja, który jako pierwszy w Polsce rozpoczął typowania antygenów zgodności tkankowej (HLA).

W latach 1992-2014 Laboratorium kierowała dr Beata Nowakowska kontynuując badania  przy doborze dawcy i biorcy w przeszczepach szpiku i nerek. Od 2014 r. funkcję tę pełni prof. Katarzyna Bogunia-Kubik. Od 1977 r. LIT współpracuje z Regionalnymi Ośrodkami Transplantacyjnymi, stacjami dializ oraz w ramach Poltransplantu z Krajową Listą Oczekujących na Przeszczepienie Narządu.

Wykonuje również badania dla potrzeb transplantacji kończyn dla Pododdziału Replantacji Kończyn, Mikrochirurgii i Chirurgii Ręki w Trzebnicy oraz próby krzyżowe do przeszczepu płuca dla Katedry Chorób Klatki Piersiowej w Szczecinie i serca dla Centrum Chorób Serca w Zabrzu.

Od 1990 r. LIT prowadzi również działalność usługową w zakresie określania predyspozycji genetycznej (HLA) w chorobach o podłożu autoimmunologicznym (w tym: chorób reumatycznych, zapalenia błony naczyniowej oka, nawracającym zapaleniu tęczówki, artropatii łuszczycowej, łuszczycy typu I, celiakii) oraz wykonuje oznaczenie HLA i receptorów KIR oraz poziomu przeciwciał anty-HLA w diagnozowaniu podłoża niepłodności i nawracających samoistnych poronień.

Od 2005 r. Laboratorium działa w strukturach Centrum Medycznego IITD PAN. Jest zarejestrowane w KIDL – numer ewidencyjny 2454. Od 2018 r. Laboratorium posiada akredytację Europejskiej Federacji Immunogenetyki.

Najważniejsze osiągnięcia naukowe
  • Laboratorium bierze udział w organizowanej przez Eurotransplant międzynarodowej standaryzacji badań dotyczących immunologii transplantacyjnej i otrzymało certyfikaty w zakresie: typowania HLA, prób krzyżowych, oznaczania i identyfikacji przeciwciał anty-HLA.
  • Jest pierwszym w Polsce laboratorium prowadzącym działalność w zakresie transplantacji narządowych, które uzyskało akredytację Europejskiej Federacji Immunogenetyki (2018 r.).
  • W bieżącym 2020 roku rozszerzyło zakres stosowanych technologii o metodę real-time PCR do typowania HLA oraz wprowadziło oznaczanie przeciwciał C1q.

Metody badawcze

  • Typowanie antygenów zgodności tkankowej (HLA) klasy I i II (badanie na poziomie DNA: niska, pośrednia lub wysoka rozdzielczość) z użyciem technik biologii molekularnej (PCR-SSP, PCR-SSO, Real-Time PCR).
  • Typowanie antygenów zgodności tkankowej (HLA) klasy I metodą serologiczną.
  • Próby krzyżowemiędzy dawcą a biorcą przeszczepu.
  • Określanie poziomu przeciwciałanty-HLA przez badanie panelowej reaktywności (PRA-CDC, test mikocytotoksyczny).
  • Identyfikacja przeciwciał anty-HLA klasy I i II (testy fazy stałej Luminex).
  • Oznaczanie specyficzności przeciwciał anty-HLA klasy I i II testy (fazy stałej Luminex).

Kluczowa aparatura badawcza

  • mikroskopy z odwróconym kontrastem fazowym
  • analizator LABScan™ 200 – LUMINEX 200
  • termocyklery (BIOMETRA T-GRADIENT, BIORAD T-100, EPPENDORF X50S, QUANT STUDIO REAL-TIME PCR)
  • zestaw do wizualizacji (PROXIMA 2650)
  • wirówki, zamrażarki

Najważniejsze projekty badawcze (ostatnie 10 lat)

LIT CM współpracuje w ramach Poltransplantu z Krajową Listą Oczekujących na Przeszczepienie Narządu oraz uczestniczy w realizacji Narodowego Program Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2011-2020. Bierze udział w Dolnośląskim Festiwalu Nauki oraz prowadzi staże w ramach specjalizacji dla diagnostów i lekarzy oraz zajęcia w ramach kursów specjalizacyjnych dla diagnostów laboratoryjnych.

„Ocena globalnego stanu odpowiedzi immunologicznej i obecności przeciwciał przeciw SARS-CoV-2 u pacjentów z chorobami nerek, wątroby i serca: biorców przeszczepów, dializowanych, z marskością wątroby i z niewydolnością serca”; Projekt NCBiR SZPITALE-JEDNOIMIENNE/30/2020 (1.11.2020 – 31.10.2021); kierownik: prof. dr hab. Magdalena Krajewska; kierownik pracy badawczej ze strony IITD: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik

Wybrane publikacje

  1. Bogunia-Kubik K.: Układ HLA – znaczenie w transplantologii komórek krwiotwórczych. W: Transplantologia Kliniczna. Przeszczepy Komórkowe. Redaktorzy: Wiesław Wiktor Jędrzejczak i Lech Cierpka; TerMedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań, 2020.
  2. Lewandowicz-Uszynska A., Kamińska M., Pasternak G., Bogunia-Kubik K.: Defective immune response in children with recurrent respiratory tract infections due to SNP-associated decreased IFN-gamma levels. HLA 2019, 93(5): 334. 33rd European Immunogenetics and Histocompatibility Conference, 8-11.05.2019, Lisbon, Portugal (https://doi.org/10.1111/tan.13518).
  3. Kamińska M., Niepiekło-Miniewska W., Nieszporek A., Gębura K., Bogunia-Kubik K.: Patients awaiting kidney transplantation are more frequently carriers of the rs763780 488G allele that is associated with higher IL-17F serum levels. HLA 2018; 91(5): 361. 32nd European Immunogenetics and Histocompatibility Conference, joint with the 25th AIBT (Italian Society for Immunogenetics and Transplantation Biology) annual meeting, 9-12.05.2018, Venice, Italy (ART AND SCIENCE: THE EVOLUTIONARY PICTURE OF IMMUNOGENETICS) (https://doi.org/10.1111/tan.13251).
  4. Kamińska M., Niepiekło-Miniewska W., Nieszporek A., Gębura K., Bogunia-Kubik K.: Analysis of the IL-17 receptors genetic variants in relation to polymorphisms and expression of the IL-17A and IL-17F encoding genes patients awaiting renal transplantation. Arch Immunol Ther Exp, 2016; 64: S10. 10th East-West Immunogenetics Conference (EWIC), 21-23.04.2016, Wroclaw, Poland.
  5. Bogunia-Kubik K., Wysoczańska B., Karabon L., Pawlak-Adamska E., Gębura K., Iwaszko M., Chaszczewska-Markowska M., Partyka A., Niepiekło-Miniewska W., Kaminska M., Tomkiewicz A., Frydecka I.: Multigenbank – an immunogenetic database of the Polish population. Tissue Antigens, 2015; 85(5): 370. 29th European Federation for Immunogenetics Conference, 26-29.04.2015, Geneva, Switzerland