Laboratorium Immunobiologii Mikrobiomu


Wiodącym tematem Laboratorium jest określenie mechanizmów oddziaływania mikroorganizmów tworzących mikroflorę z komórkami układu odpornościowego a także wpływu substancji pochodzenia endo- i egzogennego na procesy neurodegeneracyjne.

Obecnie realizowane są badania związane z analizą receptorów, białek i szlaków sygnałowych zaangażowanych w rozpoznanie i regulację odpowiedzi układu odpornościowego przez mikroorganizmy tworzące mikroflorę.

Prowadzona jest analiza strukturalna antygenów bakteryjnych zaangażowanych w oddziaływania z gospodarzem, określane są ich właściwości immunomodulatorowe oraz wpływ na zdrowie gospodarza, szczególnie w kontekście chorób ludzkich takich jak alergie, IBD, choroby autoimmunologiczne czy neurodegeneracyjne.

Rozwijamy badania nad nowymi dośluzówkowymi nośnikami, które mogą znaleźć zastosowanie w immunoterapii alergii czy szczepionkach. Interesują nas mechanizmy neuroprotekcyjnego i immunomodulatorowego działania preparatów pochodzenia naturalnego, ze szczególnym uwzględnieniem kompleksu peptydowego yolkina oraz ovocystatyny, a także badania nad antygenami lipidowymi jako bioaktywnymi mediatorami wewnątrzoponowej odpowiedzi immunologicznej w przebiegu stwardnienia rozsianego.

Kontakt

Kierownik

Kierownik: Dr hab. Sabina Górska (profesor nadzwyczajny) – orcid.org/0000-0002-3206-0695
https://www.researchgate.net/profile/Sabina_Gorska

Dr hab. Sabina Górska ukończyła w 2006 roku Biotechnologię na Politechnice Wrocławskiej. W 2011 roku obroniła w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN rozprawę doktorską dotyczącą właściwości immunochemicznych polisacharydów bakterii Lactobacillus,  a w 2017 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego nauk biologicznych za cykl badań poświęconych strukturom i biologicznym funkcjom antygenów powierzchniowych bakterii probiotycznych.

W 2019 roku została Kierownikiem nowo powstałego Laboratorium Immunobiologii Mikrobiomu. Jej zainteresowania naukowe związane są z badaniami w zakresie mikrobiologii, glikobiologii, immunologii oraz immunobiologii i koncentrują się przede wszystkim wokół bakterii komensalnych i probiotycznych.

W szczególności tematyka jej prac naukowych dotyczy badań strukturalnych powierzchniowych antygenów bakteryjnych oraz ich znaczenia w odpowiedzi immunologicznej w kontekście chorób ludzkich takich jak alergie czy wrzodziejące zapalenie jelit. Swoje doświadczenie zawodowe zdobywała w kraju i zagranicą. Dodatkowo rozwijała swoje kompetencje z zakresu praw własności intelektualnej, zarządzania projektami, transferu wiedzy oraz komercjalizacji.

Zespół

Profesorowie nadzwyczajni:

Adiunkci:

Specjaliści:

Asystenci:

  • dr Dominika Jakubczyk – orcid.org/0000-0002-3815-3526
    Zainteresowania: mikrobiom, probiotyki, IBD, stan zapalny, oddziaływania środowiskowe

Personel techniczny:

  • Józefa Macała

Doktoranci:

Najważniejsze osiągnięcia naukowe
  • Określenie struktur antygenów wybranych bakterii z rodzaju Lactobacillus  i Bifidobacterium oraz wykazanie możliwości modulacji odpowiedzi komórek układu immunologicznego przez te antygeny i ich zastosowania w terapii chorób o podłożu alergicznym.
  • Określenie immunomodulatorowych i neuroprotekcyjnych właściwości związków pochodzenia naturalnego, a także opracowanie testu diagnostycznego do różnicowania fazy aktywnej i nieaktywnej przewlekłych postaci stwardnienia rozsianego.
  • Stworzenie nowych nośników (adiuwantów) dla antygenów do podawania na błony śluzowe, w tym podanie donosowe.
Metody badawcze
  • qPCR, RT-PCR, detekcja mutacji metodą PCR-SSCP, EMSA, analiza reporterowa DLR
  • ELISA, Western blotting, immunocytochemia, immunofluorescencja
  • Cytometria przepływowa, mikroskopia fluorescencyjna
  • NMR, TLC, GLC-MS, PEPSCAN
  • Hodowle komórkowe (w tym hodowle komórek pierwotnych), badania na zwierzętach (model mysi)
Kluczowa aparatura badawcza
  • CFX Connect qPCR system (BioRad)
Najważniejsze projekty badawcze (ostatnie 10 lat)
  • Określenie struktury składników ściany komórkowej wybranych szczepów bakterii z rodzaju Bifidobacterium i ich rola w rozwoju chorób o podłożu alergicznym, NCN SONATA BIS 7 (2018-2023). Kierownik: dr hab. Sabina Górska
  • Antygeny lipidowe jako cel autoimmunologicznego ataku w stwardnieniu rozsianym, NCN HARMONIA 4 (2013-2018). Kierownik: dr hab. Maria Podbielska
  • Badania nad metodami pomiarów i projektowaniem biofunkcjonalizowanych układów mikrofalowych tworzących sensory mikrobiologiczne, NCN SONATA BIS 6 (2016-2021). Kierownik: prof. dr hab. inż. Sławomir Gruszczyński (AGH), wykonawca: dr hab. Sabina Górska
  • Donosowe podanie probiotyków – opracowanie modelu in vitro alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa oraz ocena potencjału zastosowania szczepów probiotycznych w jego zapobieganiu i leczeniu, NCN PRELUDIUM 17 (2020-2023). Kierownik: mgr Marcelina Pyclik
  • Rola polisacharydowych składników ściany komórkowej probiotycznych bakterii Lactobacillus casei oraz Lactobacillus paracasei w przebiegu chorób o podłożu alergicznym, NCN SONATA 3 (2013-2017). Kierownik: dr hab. Sabina Górska
  • Innowacyjny produkt leczniczy przeciwko Clostridioides difficile oparty o przeciwciała IgY, NCBiR TANGO IV (2020-2021). Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Gamian (Laboratorium Mikrobiologii Lekarskiej IITD PAN), wykonawca: dr hab. Sabina Górska, dr Agnieszka Razim, mgr Katarzyna Pacyga
  • Mapowanie epitopów białek powierzchniowych Clostridium difficile oraz charakterystyka właściwości ochronnych koniugatu epitopu z białkiem nośnikowym w połączeniu z nowoczesnym nanoadiuwantem, NCN OPUS 11 (2017-2021). Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Gamian (Laboratorium Mikrobiologii Lekarskiej IITD PAN), wykonawca: dr hab. Sabina Górska, dr Agnieszka Razim
  • Charakterystyka immunogennych białek Streptococcus agalactiae wraz z identyfikacją epitopu rozpoznawanego przez przeciwciała ochronne krwi pępowiniowej, NCN OPUS 5 (2013-2016). Kierownik: dr hab. Monika Brzychczy-Włoch (UJ CM), wykonawca: dr hab. Sabina Górska, mgr Marcelina Pyclik
  • Alergia pyłkowa i pokarmowa nie znają granic! Współpraca naukowa i edukacja, Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska (2007-2013). Kierownik: Hana Kozakova (Republika Czeska), członek komitetu zarządzającego: dr hab. Sabina Górska
  • Innowacyjne technologie produkcji biopreparatów na bazie nowej generacji jaj (OVOCURA), NCBiR, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (2011-2013). Kierownik: prof. dr hab. inż. Tadeusz Trziszka (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu), wykonawca: dr hab. Agnieszka Zabłocka
Wybrane publikacje
  • Podbielska M., Szulc Z.M., Ariga T., Pokryszko-Dragan A., Fortuna W.,  Bilinska M., Podemski R., Jaskiewicz E., Kurowska E., Yu R.K., Hogan E.L.: Distinctive sphingolipid patterns in chronic multiple sclerosis lesions. J Lipid Res, 2020,  (http://doi.org/10.1194/jlr.RA120001022)
  • Pacyga K., Razim A., Martirosian G., Aptekorz M., Szuba, A., Gamian A., Myc A.,  Górska S.: The Bioinformatic and In Vitro Studies of Clostridioides Difficile Aminopeptidase M24 Revealed the Immunoreactive KKGIK Peptide. Cells, 2020, 9(5): 1146 (http://doi.org/10.3390/cells9051146)
  • Kazana W., Mitkiewicz  M., Ochnik M.,Sochocka M.,ZambrowiczA., PiechowiakG., MacałaJ., Miernikiewicz P., ZabłockaA.: Yolkin isolated from hen egg yolk as a natural immunoregulator, activating innate immune response in BMDM macrophages. Oxid Med Cel Longev, 2020, 5731021 (http://doi.org/10.1155/2020/5731021)
  • Matuszyk J., Klopotowska D.: miR-125b lowers sensitivity to apoptosis following mitotic arrest: Implications for breast cancer therapy. J Cell Physiol, 2020, 235(10): 6335-6344 (http://doi.org/10.1002/jcp.29610)
  • Piekarz I., Górska S., Odrobina S., Drab M., Wincza K., Gamian A., Gruszczyński S.: A microwave matrix sensor for multipoint label-free Escherichia coli detection. Biosens Bioelectron2019, 147:111784 (http://doi.org/10.1016/j.bios.2019.111784)
  • Greb-Markiewicz B., Kazana W.., Zarębski M., Ozyhar A.: The subcellular localization of bHLH transcription factor TCF4 is mediated by multiple nuclear localization and nuclear export signals. Sci Rep, 2019, 9, 15629 (https://doi.org/10.1038/s41598-019-52239-w)
  • Razim A., Pacyga K., Aptekor M., Martirosian G., Szuba A., Pawlak-Adamska E., Brzychczy-Włoch M., Myc A., Gamian A., Górska S.: Epitopes identified in GAPDH from Clostridium difficile recognized as common antigens with potential autoimmunizing properties. Sci Rep, 2018, 8, 1–12 (http://doi.org/10.1038/s41598-018-32193-9)
  • Ziaco M., Górska S., Traboni S., Razim A., Casillo A., Iadonisi A., Gamian A., Corsaro M.M., Bedini E.: Development of clickable monophosphoryl lipid As towards semi-synthetic conjugates with tumor-associated carbohydrate antigens. J Med Chem, 2017, 60(23): 9757-9768 (http://doi.org/10.1021/acs.jmedchem.7b01234)
  • Górska S., Sandstrőm C., Wojas-Turek J., Rossowska J., Pajtasz-Piasecka E., Brzozowska E., Gamian A.: Structural and immunomodulatory differences among lactobacilli exopolysaccharides isolated from intestines of mice with experimentally induced inflammatory bowel disease. Sci Rep, 2016, 6, 37613 (http://doi.org/10.1038/srep37613)
  • Podbielska M., Das A., Smith A.W., Chauhan A., Ray S.K., Inoue J., Azuma M.,  Nozaki K., Hogan E.L., Banik N.L.: Neuron-Microglia Interaction Induced Bi- directional Cytotoxicity Associated with Calpain Activation. J Neurochem, 2016, 139(3): 440-455 (http://doi.org/10.1111/jnc.13774)